Standardy opieki nad dziećmi do lat 3 – nowe rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej

‍Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej

W wydanym rozporządzeniu Ministra Rodziny i Polityki Społecznej ustalono normy związane z pracą z dziećmi oraz bezpieczeństwem zarówno dzieci, jak i personelu pracującego w żłobkach, klubach dziecięcych lub u opiekunów dziennych. Dokument określa również zasady związane z organizacją pracy, monitorowaniem, oceną i współpracą osób odpowiedzialnych za opiekę z rodzicami. 

Osoby odpowiedzialne za opiekę nad dzieckiem w instytucjach opieki (takich jak żłobki, kluby dziecięce lub dzienni opiekunowie) muszą zapewnić komfortową i bezpieczną atmosferę podczas pobytu dziecka. Wyrażane jest to poprzez towarzyszenie społeczne i wspieranie rozwoju dziecka – oznacza to, że dziecko ma być traktowane jako istota o własnych potrzebach i pragnieniach, będzie obdarzane szacunkiem, oraz będą budowane pozytywne relacje i rozwijane będzie zaufanie dziecka.

Do obowiązków edukacyjnych opiekuna należy:

• rozwijanie umiejętności motorycznych przez codzienne zabawy ruchowe, wspierające koordynację ruchowo-wzrokową,
• rozwijanie umiejętności językowych poprzez nawiązanie werbalnej interakcji z dziećmi,
• rozwijanie umiejętności samoobsługi,
• rozwijanie kompetencji poznawczych i sensorycznych,
• kształtowanie i trening koncentracji oraz uwagi,
• rozwijanie kreatywności dzieci poprzez stwarzanie możliwości samodzielnego badania różnorodnych obiektów, poznawania możliwości ruchowych swojego ciała, eksplorowania przestrzeni, tworzenia okazji do podejmowania decyzji i dokonywania wyborów.

Istotne jest też rozwijanie kompetencji społecznych i emocjonalnych takich jak: 

• budowanie pewności siebie u dziecka, 
• rozwijanie umiejętności komunikacji społecznej, 
• wchodzenie w interakcje z innymi osobami, 
• nawiązywanie prawidłowych relacji społecznych,
• nabywanie szacunku dla innych osób.

Szczególną uwagę Minister zwraca na bezpieczeństwo w placówkach, które sprawują opiekę nad dziećmi do lat 3. Osoby prowadzące żłobki/dyrektorzy są zobligowani do wprowadzenia procedur bezpieczeństwa w żłobkach.

W rozporządzeniu wymienione są standardy bezpieczeństwa dotyczące przede wszystkim:

• zapobiegania wypadkom podczas pobytu dzieci w instytucjach opieki, a także rozprzestrzenianiu się chorób wśród dzieci, personelu zatrudnionego w żłobku lub klubie dziecięcym i dziennych opiekunów,
• postępowania w razie wypadku dziecka,
• określające zasady pobytu osób innych niż zatrudniony personel, w tym zasady przyprowadzania i odbioru dzieci,
• postępowania w przypadku podejrzenia stosowania przemocy wobec dziecka przez rodziców lub osoby sprawującej opiekę w instytucji opieki, na podstawie obowiązujących w tym zakresie przepisów.

Warto również zwrócić uwagę na standardy dotyczące organizacji pracy, rozwoju i bezpieczeństwa personelu zatrudnionego w żłobku, klubie dziecięcym lub dziennego opiekuna. Należy sprawdzić, czy zostały one określone w regulaminie lub statucie żłobka. Wszystkie te wytyczne znajdziemy w rozporządzeniu w § 4.

Kolejno Minister zwraca uwagę na ważną kwestię monitoringu i ewaluacji. Tu należy skupić się na wdrożeniu procedury obserwacji i monitorowania rozwoju dziecka, opracowywanej indywidualnie dla każdego dziecka przez osobę sprawującą opiekę oraz rodziców, a także na przeprowadzaniu, co najmniej raz w roku, analizy satysfakcji rodziców w zakresie usług świadczonych przez instytucję opieki.

Opiekunowie zaś zobowiązani są do przeprowadzanie auto ewaluacji swojej pracy, w której uwzględnią w szczególności swoją postawę, zaangażowanie, relacje z dziećmi i rodzicami, organizację pracy, rzetelność i odpowiedzialność.

Standardy pracy z dziećmi do la 3 należy realizować zgodnie z przyjętym planem pracy opiekuńczo-wychowawczo-dydaktycznej. W dokumencie należy określić sposób, w jaki te standardy będą wdrażane, przy uwzględnieniu jednocześnie indywidualnych potrzeb dzieci. Elastyczność jest priorytetem, umożliwiając osobom odpowiedzialnym za opiekę dostosowanie opieki do różnych czynników, takich jak liczba dzieci, ich wiek, ewentualne niepełnosprawności, szczególne potrzeby opieki, konteksty społeczne i kulturowe oraz poziom rozwoju psychofizycznego. Plan ten powinien być na bieżąco aktualizowany.

Przykłady procedur, które powinno się wprowadzić:

1. Procedura przyprowadzania i wydawania dzieci.
2. Procedura postępowania w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia dziecka.
3. Procedura postępowania w przypadku zaginięcia dziecka.
4. Procedura postępowania w przypadku pojawienia się objawów chorobowych u dziecka.
5. Procedura postępowania w przypadku wykrycia pasożytów u dziecka.
6. Procedura postępowania w przypadku pożaru lub innego zagrożenia.
7. Procedura dbania o bezpieczeństwo dzieci na placu zabaw.
8. Procedura postępowania w przypadku wypadku dziecka.
9. Procedura postępowania w przypadku zgłoszenia przemocy wobec dziecka.
10. Procedura postępowania w przypadku zgłoszenia alergii pokarmowej u dziecka.
11. Procedura postępowania w sytuacji kryzysowej (np. ewakuacja budynku).
12. Procedura dbania o higienę i czystość w przedszkolu.
13. Procedura zapobiegania wypadkom podczas pobytu dzieci.
14. Procedura określająca zasady pobytu w żłobku lub klubie dziecięcym osób innych niż zatrudniony personel.
15. Procedura obserwacji i monitorowania rozwoju dziecka.
16. Ankieta analizy satysfakcji rodziców w zakresie usług świadczonych przez żłobek lub klubie dziecięcym.
17. Arkusz oceny pracy i ewaluacji pracy osób sprawujących opiekę na dziećmi w żłobku/klubie dziecięcym.

Wypełnij poniższy formularz i pobierz przykładową procedurę przyprowadzania i odbierania dzieci ze żłobka, którą wykorzystasz w swojej placówce.
‍