Współpraca z rodzicami

Jak powinien postąpić dyrektor w przypadku złożenia przez rodzica skargi na nauczyciela?

Niestety w przedszkolach coraz częściej zdarzają się skargi na nauczycieli, zarówno te zgłaszane ustnie dyrektorowi, jak i te oficjalne, pisemnie zgłaszane do Kuratorium. Z artykułu dowiesz się m.in.: jak zabezpieczyć się na wypadek skargi?, jak należy reagować na skargę?, co z odpowiedzialnością porządkową i dyscyplinarną nauczyciela? co ze skargą anonimową?

Skarga na nauczyciela

Wszyscy rodzice mają możliwość złożenia skargi na nauczyciela przedszkola. Dyrektor ma obowiązek przeanalizowania treści skargi i podejmowania dalszych działań. Ważne jest, aby pamiętać, że z reguły skargi anonimowe nie są rozpatrywane. Niemniej jednak, w praktyce, jeśli skarga dotyczy podejrzenia naruszenia godności zawodu nauczyciela lub dobra dziecka, dyrektor powinien podjąć działania mające na celu zbadanie jej uzasadnienia. W takich sytuacjach konieczne jest zweryfikowanie, czy skarga jest nieuzasadnionym donosem na nauczyciela, czy też skarżący zachowuje anonimowość z uzasadnionych powodów.

Samo złożenie skargi dotyczącej zachowania nauczyciela nie jest wystarczającym dowodem na jego winę. Co więcej, nie decyduje jeszcze o stopniu uchybienia. Po otrzymaniu takiej skargi, dyrektor powinien dążyć do natychmiastowego wyjaśnienia sytuacji. To jeszcze nie nakłada obowiązku zgłoszenia rzecznikowi dyscyplinarnemu, że doszło do naruszenia praw i dobra dziecka. Kuratorium powinno być poinformowane dopiero po potwierdzeniu uzasadnienia skargi.

Zgłoszenie skargi na nauczyciela stawia dyrektora wobec konieczności podjęcia działań. W pierwszej kolejności należy zweryfikować, czy skarga jest uzasadniona. Skarga powinna zawierać przynajmniej informacje dotyczące osoby skarżącej, jej adresu, oraz żądanie potwierdzenia otrzymania zgłoszenia. Jeśli w skardze nie zostanie wskazany adres zgłaszającego i nie ma możliwości ustalenia tego adresu na podstawie dostępnych danych, zgłoszenie nie jest rozpatrywane. Jednakże jednym wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, gdy anonimowa skarga dotyczy istotnych kwestii, takich jak bezpieczeństwo uczniów. W takim przypadku należy dokładnie zbadać sprawę i podjąć odpowiednie kroki.

Statut – czy może pomóc?

Należy sprawdzić, czy statut placówki zawiera jakiekolwiek zapisy dotyczące procedury postępowania w przypadku skargi na nauczyciela. W ustawie oświatowej, a konkretnie w przepisie dotyczącym statutu, jedynie wskazuje się, że statut powinien określać organizację i formy współdziałania szkoły z rodzicami (zgodnie z art. 102 ust. 1 pkt 7 ustawy z 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe). Możliwe, że w statucie znajdują się także zasady związane z postępowaniem w sytuacji, gdy rodzice składają skargę na nauczyciela. Procedura w takich przypadkach powinna przebiegać zgodnie z ustalonymi zasadami zawartymi w statucie.

Warto zatem stworzyć w przedszkolu Procedurę przyjmowania i rozpatrywania skarg i wniosków.

Działania dyrektora w ramach pełnionego nadzoru

W przypadku wpłynięcia skargi do przedszkola, dyrektor powinien w pierwszej kolejności uzyskać ustne wyjaśnienia od nauczyciela. Wskazane jest, aby tę rozmowę prowadzić w obecności innego pracownika szkoły, który sporządzi notatkę służbową. Priorytetem na tym etapie nie jest karanie nauczyciela, ale dokładne wyjaśnienie okoliczności sprawy. Zebrane informacje powinny być wykorzystane do przygotowania zawiadomienia dla rzecznika dyscyplinarnego.

W ostatnim czasie zauważalny jest wzrost liczby skarg dotyczących postępowania nauczycieli wobec dzieci. Droga do odkrycia prawdy w sprawie, która została zgłoszona, powinna być dostosowana do rodzaju przewinienia, o którym mowa. Dyrektor powinien wcześniej poinformować nauczyciela o swoich zamiarach, na przykład o zamiarze zorganizowania konfrontacji z rodzicami lub dziećmi. Jego zadaniem jest zapewnienie wszystkim stronom możliwości wyrażenia swojego stanowiska.

Dyrektor może dokonać oceny pracy nauczyciela w trybie art. 6a Karty Nauczyciela, jeżeli istnieją wątpliwości co do jego pracy lub istnieje podejrzenie uchybień, a jest to konieczne do wyjaśnienia sprawy. Wszczęcie procedury oceny może być uzasadnione pisemną skargą na nauczyciela, w której wskazano niewłaściwe zachowanie, pod warunkiem, że od ostatniej oceny pracy upłynął co najmniej jeden rok.

Informowanie Rodziców o postępach sprawy

Zawsze, gdy rodzic składa skargę, konieczne jest udzielenie mu informacji o podjętych działaniach. Warto o tym pamiętać, ponieważ rośnie liczba skarg na zaniechania dyrektorów szkół. Z przebiegu postępowania wyjaśniającego należy sporządzić protokół. Osobę składająca skargę trzeba zaś poinformować o wyniku postępowania wyjaśniającego.

Osoba składająca skargę nie powinna być uprawniona do wglądu w materiały zebrane w trakcie postępowania wyjaśniającego, za wyjątkiem zeznań złożonych przez jej/jego dziecko. Wszystkie informacje związane z postępowaniem są objęte tajemnicą i nie stanowią informacji publicznej. Czas i sposób przechowywania dokumentów związanych z wniesioną skargą powinien natomiast zależeć od konsekwencji i skutków dla nauczyciela.

BONUS
Notatka służbowa z postępowania wyjaśniającego (pobierz DOCx)

Wycofanie skargi i co dalej?

Dyrektor może uznać sprawę za zakończoną, jeżeli rodzic lub inna osoba wycofuje skargę, tłumacząc jej wniesienie nieporozumieniem lub pomyłką, na przykład konfabulacją dziecka. Jednak wcześniej powinien sprawdzić, czy skarga nie była poprzedzona podobnymi zgłoszeniami w stosunku do danego nauczyciela i czy zarzuty się nie powtarzają. Nawet po wycofaniu skargi warto rozpoznać przyczyny jej złożenia i późniejszego wycofania, ponieważ fakt ten nie oznacza automatycznego oczyszczenia nauczyciela z zarzutów. Dyrektor, który nabiera podejrzeń, powinien podjąć próbę wyjaśnienia sytuacji, jeżeli uczeń lub rodzic nie chce wytłumaczyć sytuacji, a tłumaczenia nie są przekonujące. 

Przede wszystkim należy zauważyć, że nie zawsze zgłoszenie skargi przez rodzica skutkuje ukaraniem nauczyciela. Również wycofanie skargi nie zawsze oznacza automatycznie zakończenie postępowania.

Uznanie zarzutów i co dalej?

W przypadku, gdy dyrektor szkoły uznaje zarzuty dotyczące uchybienia godności zawodu nauczyciela lub zaniedbania obowiązków, powinno zostać wszczęte postępowanie dyscyplinarne. W takiej sytuacji dyrektor ma obowiązek powiadomić rzecznika dyscyplinarnego z kuratorium oświaty. Jednak to rzecznik z kuratorium oświaty jest odpowiedzialny za prowadzenie postępowania dyscyplinarnego, nie dyrektor. Dyrektor przedszkola może uruchomić procedurę związana z wystąpieniem przesłanek odpowiedzialności dyscyplinarnej na podstawie przepisu art. 75 ust. 1 Karty Nauczyciela lub nałożyć kary porządkowe na podstawie art. 108 i następnych Kodeksu pracy., jeżeli wyniki badania zasadności zarzutów rodziców i działań podjętych w ramach sprawowania nadzoru pedagogicznego potwierdzą uchybienia w pracy nauczyciela.

W przypadku wystąpienia przemocy wobec dziecka lub innego zachowania podlegającego karze, dyrektor ma obowiązek zgłoszenia tego zdarzenia odpowiednim organom, takim jak policja lub prokuratura.

Wypełnij poniższy formularz i pobierz procedurę przyjmowania i koordynowania skarg w przedszkolu.

§ Podstawa Prawna

Ustawa z 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2021 r. poz. 1082 ze zm.) – art. 102 ust. 1 pkt 7.

Ustawa z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2021 r. poz. 1762 ze zm.) – art. 6a, art. 75 art. 85 i nast.

Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 2022 r. poz. 15010 ze zm.) – art. 108.

Ustawa z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2021 r. poz. 735 ze zm.).

Rozporządzenie Rady Ministrów z 8 stycznia 2002 r. w sprawie organizacji przyjmowania i rozpatrywania skarg i wniosków (Dz.U. z 2002 r. Nr 5 poz. 46).

Patrycja Hajtek-Pachoń
Specjalista ds. pedagogicznych w Inso
Data publikacji wpisu:
15
-
02
-
2024

Umów darmową prezentację i sprawdź lepszy sposób organizacji pracy w Twoich placówkach

lub zadzwoń 799 394 372

Dziękujemy! Formularz został wysłany poprawnie.
Oops! Nie udało się wysłać wiadomości

Ostatnie wpisy

Zobacz, jakie tematy poruszaliśmy ostatnio na naszym blogu