Standardy opieki nad dziećmi do lat 3: Przewodnik po obszarze pracy z dzieckiem

Standardy te nie są jedynie zbiorem formalnych wymogów. To przede wszystkim przewodnik po dobrej jakości opiece, który pomaga tworzyć środowisko bezpieczne, wspierające i dostosowane do indywidualnych potrzeb najmłodszych.

W centrum uwagi znajduje się dziecko – jego emocje, potrzeby, relacje i możliwości rozwojowe.

W ramach obszaru „Praca z dzieckiem” określono między innymi:

• sposób planowania działań opiekuńczo-wychowawczo-edukacyjnych (Plan OWE),
• znaczenie relacji opiekun–dziecko jako fundamentu rozwoju,
• rolę codziennych rytuałów i przewidywalności dnia,
• oraz metody pracy, które sprzyjają budowaniu poczucia bezpieczeństwa, samodzielności i ciekawości świata.

Zobacz artykuły dotyczące Standardów opieki nad dziećmi do lat 3:
- Nowe standardy opieki nad dziećmi do lat 3 – o co w tym wszystkim chodzi?
- Plan OWE – nowy obowiązek i realne wsparcie jakości opieki nad dziećmi do lat 3

Standard 4: Respektowanie praw dzieci w codziennej pracy instytucji opieki

Odpoczynek i wyciszenie w ciągu dnia

(Standard 4.1- Instytucja opieki stwarza dzieciom warunki do odpoczynku w pomieszczeniu w dwóch różnych formach (w szczególności: odpoczynek na leżaczkach, cicha aktywność na dywanie)

Odpoczynek to jeden z najważniejszych elementów harmonogramu dnia w instytucjach opieki nad dziećmi do lat 3. W dobrze zaplanowanym rytmie dnia staje się on nie tylko „czasem drzemki”, ale także momentem troski o dobrostan i poczucie bezpieczeństwa każdego dziecka.

Placówka powinna zapewniać co najmniej dwie formy odpoczynku: tradycyjny odpoczynek na leżaczkach lub materacach oraz cichą aktywność relaksacyjną – np. spokojną zabawę na dywanie, przeglądanie książeczek, układanie prostych puzzli czy wyciszenie się w specjalnej przestrzeni, jak namiot, „baza” lub kącik relaksu.

W harmonogramie każdej grupy znajduje się wyraźnie zaznaczony czas na odpoczynek. W grupach młodszych przypada on wcześniej, natomiast w grupach starszych jest elastycznie dopasowany do potrzeb dzieci. W grupach zróżnicowanych wiekowo personel uważnie obserwuje rytm dzieci i organizuje przestrzeń tak, by jedne mogły spać, a inne spokojnie odpoczywać w cichej aktywności.

W Planie OWE warto ująć opis form odpoczynku oraz sygnałów zmęczenia, na które reaguje personel (np. ziewanie, spadek aktywności, drażliwość), a także sposoby wyciszania dzieci zgodnie z ich indywidualnymi potrzebami.

Autonomia dziecka podczas czynności higienicznych

(Standard 4.2 – Instytucja opieki ma spisaną listę działań personelu wspierających autonomię dziecka podczas czynności higienicznych (mycie rąk, toaleta, zmiana pieluchy i inne)

(Standard 4.3 – Minimum raz w roku personel dokonuje samooceny działań wspierających autonomię dziecka podczas czynności higienicznych w sposób ustalony przez instytucję opieki, a wnioski z przeprowadzonej samooceny są dokumentowane

Moment mycia rąk, przewijania czy korzystania z toalety to nie tylko rutyna – to także sytuacje uczące zaufania, samodzielności i poczucia sprawstwa. Dlatego każda instytucja powinna posiadać spisaną listę działań personelu, które wspierają autonomię dziecka w tym obszarze.

Opiekun informuje dziecko o zamiarze podjęcia czynności (np. zmiany pieluszki) i daje mu czas na reakcję. Dziecko ma prawo decydować, czy skorzysta z toalety lub nocnika, a dorosły towarzyszy mu z uważnością i szacunkiem. Czynności higieniczne są wykonywane bez pośpiechu, z troską o intymność – dziecko może wybrać, czy chce obecności dorosłego, czy raczej chwilę samodzielności.

W Planie OWE można zawrzeć opis konkretnych zachowań personelu, które wspierają dziecko w rozwijaniu nawyków higienicznych, np. wspólne mycie rąk przed posiłkiem, przypominanie o toalecie w sposób nienarzucający, a także metody motywowania bez zawstydzania.

Co roku, minimum raz, personel dokonuje samooceny działań w tym zakresie, wskazując obszary, które są łatwe, i te, które wymagają wsparcia. Wnioski z analizy stają się częścią planu doskonalenia zawodowego zespołu.

Samodzielność przy posiłkach

(Standard 4.4 – Instytucja opieki ma spisaną listę działań personelu wspierających samodzielność dziecka podczas posiłków)

(Standard 4.5 – Personel dokonuje, minimum raz w roku, samooceny działań wspierających autonomię dziecka podczas posiłków, a wnioski z przeprowadzonej samooceny są dokumentowane)

Jedzenie to nie tylko zaspokojenie głodu – to także budowanie relacji, nawyków i poczucia kompetencji. W żłobku i klubie dziecięcym posiłki są momentem spokoju, współuczestnictwa i wzajemnego szacunku.

Opiekunowie zapraszają dzieci do stołu z wyprzedzeniem, pozwalając im dokończyć zabawę. Dzieci mogą uczestniczyć w przygotowaniach – nakrywać do stołu, rozkładać serwetki, sprzątać po sobie. Nie są zmuszane do jedzenia ani nagradzane za „czysty talerz”. Dorosły uważnie obserwuje sygnały sytości i głodu, nazywa smaki, rozmawia o jedzeniu, tłumaczy, które produkty sprzyjają zdrowiu.

W Planie OWE warto zawrzeć propozycje aktywności: wspólne rozmowy o jedzeniu, mini-zabawy kulinarne, uprawa ziół na parapecie, wspólne przygotowanie prostych napojów czy degustacja owoców.

W miarę rozwoju dzieci mają coraz więcej okazji do samodzielnego nakładania i próbowania potraw. Personel towarzyszy im z cierpliwością, pomagając tylko wtedy, gdy jest to konieczne. Każde dziecko ma prawo do własnego tempa i własnych preferencji smakowych.

Minimum raz w roku każdy pracownik dokonuje samooceny własnych działań w zakresie karmienia, towarzyszenia podczas posiłków i budowania u dzieci pozytywnych doświadczeń z jedzeniem. W praktyce może to oznaczać spokojne zastanowienie się nad pytaniami:

• Czy każde dziecko ma możliwość wyboru, ile i co zje?
• Czy zachęcam, ale nie zmuszam?
• Czy pozostawiam dzieciom czas i przestrzeń na samodzielne jedzenie?
• Czy moje komunikaty wspierają poczucie kompetencji dziecka („spróbuj jeszcze raz”, „widzę, że już jesteś najedzony”) zamiast oceny?

Standard 5: Budowanie przez personel bezpiecznych, opartych na szacunku relacji z dziećmi

Relacje oparte na szacunku

(Standardu  5.1 –   W instytucji opieki określone są wspólne dla całego personelu sposoby: 1 | nawiązywania relacji z dziećmi dające im poczucie bezpieczeństwa; 2 | reagowania werbalnie i niewerbalnie na zachowania dzieci; 3 | komunikowania dzieciom aktywności w ciągu dnia i zmian z tym związanych)

(Standard 5.2 –  Minimum raz w roku personel dokonuje samooceny zadań dotyczących interakcji z dziećmi w sposób ustalony przez instytucję opieki, a wnioski z przeprowadzonej samooceny są dokumentowane

Wysoka jakość opieki zaczyna się od relacji. Ciepło, życzliwość i uważność dorosłego budują fundament bezpieczeństwa emocjonalnego dziecka. Personel ustala wspólne zasady komunikacji – w jaki sposób wita się z dziećmi, jak reaguje na trudne zachowania, jak uprzedza o zmianach w planie dnia. Dorosły kuca, by znaleźć się na wysokości wzroku dziecka, mówi po imieniu, utrzymuje kontakt wzrokowy bez przymusu, nazywa emocje, dostosowuje ton głosu i tempo reakcji do sytuacji.

W Planie OWE mogą znaleźć się konkretne przykłady: rytuały powitań i pożegnań, gesty informujące o kolejnych punktach dnia, sposoby reagowania na emocje dzieci (np. przytulenie, wspólny oddech, ciche towarzyszenie).

Każdego roku zespół dokonuje refleksji nad tym, jak kształtuje relacje i komunikację w grupie – zapisując wnioski i dobre praktyki, które stają się elementem kultury organizacyjnej placówki.

Standard 6: Wspieranie u dzieci poczucia przynależności i uważności  na inne osoby

Poczucie przynależności

(Standard 6.1 – W planie opiekuńczo-wychowawczo-edukacyjnym instytucji opieki są spisane wskazówki metodyczne dla personelu, sprzyjające rozwojowi u dzieci poczucia przynależności do grupy oraz zainteresowania innymi, przez organizowanie otoczenia tak, aby dzieci miały możliwość nawiązywania kontaktów z innymi osobami)

Dorosły w codziennej pracy tworzy sytuacje sprzyjające relacjom i współdziałaniu: wprowadza rytuały powitania i pożegnania, zachęca do wspólnych zabaw w małych grupach, angażuje dzieci w dekorowanie sali czy porządkowanie przestrzeni. Wykorzystuje wiedzę o temperamencie i zainteresowaniach dzieci, by inicjować relacje między nimi oraz modeluje pozytywne zachowania społeczne poprzez wspólne działania i rozmowę.

W Planie OWE można wskazać sposoby organizacji przestrzeni sprzyjającej relacjom między dziećmi, opisać rytuały i aktywności budujące poczucie wspólnoty w grupie oraz określić zasady postępowania personelu, które wspierają rozwój społeczny i emocjonalny najmłodszych.

Samodzielność

(Standard 6.2 –W planie opiekuńczo-wychowawczo-edukacyjnym instytucji opieki są zawarte aktywności wspierające rozwój autonomii dzieci przez: 1 | umożliwienie dzieciom podejmowania decyzji w sprawach ich dotyczących; 2 | zwiększanie samodzielności dzieci)

Rozwój samodzielności to jeden z kluczowych elementów wspierania dzieci w wieku żłobkowym. Dziecko, które ma możliwość wyboru i podejmowania decyzji, uczy się zaufania do siebie i swoich kompetencji.

W codziennej pracy personel daje dzieciom czas i możliwość samodzielnego wykonania czynności – przy ubieraniu się, sprzątaniu czy posiłkach. Wprowadza proste role i dyżury, zachęca do pomagania innym oraz wspiera w rozwiązywaniu konfliktów, nie wyręczając dzieci, lecz towarzysząc im z uważnością i szacunkiem.

W Planie OWE można wskazać konkretne działania wspierające samodzielność, np. aranżowanie przestrzeni umożliwiającej dzieciom samodzielne działanie, wprowadzenie dyżurów w grupie, dawanie czasu na samodzielne wykonanie czynności, tworzenie „kącika pomocy koleżeńskiej” czy opracowanie wspólnej strategii wspierania dzieci w sytuacjach konfliktów.

Współpraca i komunikacja

(Standard 6.3 – W planie opiekuńczo-wychowawczo-edukacyjnym instytucji opieki są opisane zadania personelu wspierające współpracę i komunikację dzieci w grupie)

Opiekunowie zachęcają dzieci do współdziałania, dając im proste wskazówki – np. „Najpierw on, potem ty” – oraz pomagają im rozumieć znaczenie reguł obowiązujących w grupie. W kontaktach z dziećmi stosują pozytywne komunikaty, koncentrując się na tym, jak można coś zrobić, zamiast na tym, czego nie wolno. Dzieci mają też możliwość wyboru towarzyszy zabawy, co wzmacnia ich poczucie wpływu i uczy odpowiedzialności za relacje.

W Planie OWE można opisać działania wspierające współpracę i komunikację, takie jak wprowadzanie prostych zasad grupowych, stosowanie pozytywnych komunikatów w codziennych sytuacjach, czy organizowanie zabaw wymagających współdziałania i wzajemnego wsparcia.

Celebracja świąt

(Standard 6.4 – Plan opiekuńczo-wychowawczo-edukacyjny przyjęty przez instytucję opieki przewiduje celebrowanie świąt i innych ważnych wydarzeń)

Celebracja świąt, zwyczajów i ważnych dla dzieci dni odgrywa ogromną rolę w budowaniu ich poczucia tożsamości oraz przynależności do wspólnoty. Dziecko, które doświadcza wspólnego świętowania, uczy się, że jest częścią grupy, której wartości i tradycje mają znaczenie. Takie doświadczenia wzmacniają poczucie bezpieczeństwa, uczą empatii, wdzięczności i radości ze wspólnego przeżywania chwil.

W Planie OWE można zaplanować wspólne rytuały i wydarzenia, takie jak świętowanie urodzin dzieci, dni tematyczne w grupie, rodzinne pikniki czy spotkania integracyjne. Warto także zapisać zasadę, że dziecko ma prawo zrezygnować z udziału w danym rytuale lub jego części, a decyzja ta zawsze powinna być uszanowana.

Standard 7: Zapewnienie dzieciom warunków do poznawania i doświadczania otaczającego świata

Poznawanie i doświadczanie

(Standard 7.1 – W planie opiekuńczo-wychowawczo-edukacyjnym instytucji opieki są spisane wskazówki metodyczne dla personelu sprzyjające poznawaniu i doświadczaniu otaczającego świata przez dzieci)

(Standard 7.2 – W planie opiekuńczo-wychowawczo-edukacyjnym instytucji opieki zostały zawarte aktywności: 1 | myślenie przyczynowo-skutkowe; 2 | umiejętność obserwacji i doświadczanie otaczającego świata; 3 | używanie określeń dla cech przedmiotów; 4 | używanie określeń przestrzennych)

Dzieci poznają świat przede wszystkim poprzez działanie – dotyk, ruch, obserwację i  eksperymentowanie. Dlatego tak ważne jest, by w codziennej pracy personel tworzył warunki, w których dzieci mogą odkrywać otoczenie wszystkimi zmysłami, badać, porównywać i wyciągać własne wnioski.

Personel zachęca dzieci do eksplorowania, obserwowania i eksperymentowania. Wspiera je w rozwijaniu myślenia przyczynowo-skutkowego poprzez działania takie jak wprawianie w ruch przedmiotów, budowanie i burzenie konstrukcji czy manipulowanie światłem i dźwiękiem. Poprzez rozmowę dorosły pomaga dziecku dostrzegać cechy i różnice pomiędzy przedmiotami, używając pojęć opisujących wielkość, kształt czy położenie.

W Planie OWE można opisać sposoby organizacji przestrzeni sprzyjającej odkrywaniu świata, zaplanować aktywności oparte na eksperymentowaniu i obserwacji przyrody, a także uwzględnić propozycje działań wspierających rozwój logicznego myślenia, ciekawości poznawczej i umiejętności badawczych: zabawy w wprawianie w ruch przedmiotów, eksperymenty ze światłem i cieniem, budowanie i burzenie, manipulacje wodą, piaskiem, lodem; aktywności rozwijające obserwację: poszukiwanie ukrytych przedmiotów, porównywanie cech (duży–mały, ciężki–lekki);

Standard 8: Tworzenie dzieciom środowiska sprzyjającego mówieniu, słuchaniu i komunikacji

Komunikacja

(Standard 8.1 – W planie opiekuńczo-wychowawczo- edukacyjnym instytucji opieki są spisane wskazówki metodyczne dla personelu, wspierające u dzieci rozwój gotowości i umiejętności porozumiewania się, z uwzględnieniem: 1 | mówienia do dzieci; 2 | aktywnego słuchania dzieci; 3 | wzbogacania słownictwa dzieci)

(Standard 8.2 – W planie opiekuńczo-wychowawczo-edukacyjnym instytucji opieki zostały zawarte aktywności obejmujące: 1 | rozmowy z dziećmi; 2 | komunikowanie się dzieci ze sobą oraz personelem;3 | aktywny udział dzieci we wspólnym czytaniu, słuchaniu tekstów, utworów, Książek)

Język rozwija się wtedy, gdy dziecko czuje się słuchane. W żłobku opiekunowie rozmawiają z dziećmi często i naturalnie – opisują to, co wspólnie robią, komentują sytuacje, zachęcają do reakcji.

Dorosły dostosowuje złożoność wypowiedzi do poziomu dziecka, unika infantylizowania, czeka na odpowiedź – nawet jeśli jest to gest czy spojrzenie. Wspólne czytanie książek staje się rytuałem – dzieci oglądają ilustracje, powtarzają znane rymowanki, przewracają kartki, wskazują elementy na obrazkach.

Ważnym elementem wspierania mowy jest codzienny kontakt z książką – wspólne czytanie, opowiadanie ilustracji, powtarzanie rymowanek czy rozmowy o treści bajek. Dzieci mają też możliwość samodzielnego przeglądania książek i uczestniczenia w rytuałach czytelniczych, takich jak „czytanie na zakończenie dnia”.

W Planie OWE można zaplanować działania rozwijające komunikację, np. codzienne rozmowy i obserwacje dzieci, rytuały czytania, zabawy słowne i muzyczno-ruchowe, wspólne opowiadanie historii czy wykorzystanie pacynek i pluszaków w dialogu: rozmowy z dziećmi na temat ich działań, zabawy w „telefon” i „dom”, codzienne czytanie ulubionych książek, słuchanie muzyki i rytmiczne powtarzanie wierszyków.

Standard 9: Kształtowanie otoczenia umożliwiającego rozwój sprawności fizycznej i angażowanie zmysłów

Ruch i zmysły

(Standard 9.1 – W planie opiekuńczo-wychowawczo-edukacyjnym instytucji opieki są spisane wskazówki metodyczne dla personelu, które wspierają rozwój fizyczny dzieci, uwzględniające: 1 | rozwój sprawności dzieci w zakresie małej motoryki; 2 | rozwój percepcji zmysłowej dzieci; 3 | rozwój sprawności dzieci w zakresie dużej motoryki)

(Standard 9.2 – W planie opiekuńczo-wychowawczo-edukacyjnym instytucji opieki zostały zawarte aktywności wspierające rozwój sprawności fizycznej dzieci i angażowanie zmysłów, w tym: 1 | zabawy angażujące zmysły: wzroku, słuchu, węchu, dotyku, smaku; 2 | zabawy wspierające rozwój motoryki małej; 3 | ćwiczenie koordynacji wzrokowo-ruchowej i równowagi; 4 | zabawy wspierające czucie głębokie oraz kształtujące schemat własnego ciała; 5 | aktywności w zakresie dużej motoryki ze szczególnym uwzględnieniem zabaw na powietrzu)

Ruch i zmysły to naturalne narzędzia poznawania świata przez dziecko. Poprzez dotyk, smak, zapach, słuch i wzrok maluch uczy się rozumieć otoczenie, a dzięki aktywności fizycznej rozwija koordynację, równowagę i świadomość własnego ciała. Dlatego jednym z kluczowych elementów Planu opiekuńczo-wychowawczo-edukacyjnego (OWE) powinny być działania wspierające rozwój motoryczny i sensoryczny dzieci.

W salach i na zewnątrz tworzy się bezpieczne strefy ruchu: tory przeszkód, ścieżki sensoryczne, przestrzenie do wspinania i skakania. Codziennie dzieci mają kontakt z materiałami, które angażują dotyk, zapach, wzrok i słuch – wodą, piaskiem, ciastoliną, naturalnymi fakturami czy dźwiękowymi zabawkami.

Personel zachęca dzieci do podejmowania nowych wyzwań ruchowych, wspiera w nauce kontroli ciała, a jednocześnie dba o bezpieczeństwo bez ograniczania spontaniczności. Zabawy ruchowe i sensoryczne są dostosowane do wieku i możliwości dzieci — pozwalają im doświadczać, eksperymentować i budować świadomość własnego ciała.

W Planie OWE można uwzględnić przykładowe aktywności wspierające rozwój sprawności fizycznej i zmysłowej, takie jak:
– zabawy sensoryczne: ścieżki sensoryczne, zabawy wodą, błotem i piaskiem, malowanie rękami, testowanie zapachów i smaków, słuchanie różnych dźwięków, koszyki skarbów;
– zabawy rozwijające małą motorykę: lepienie z ciastoliny, darcie i składanie papieru, malowanie, wkładanie elementów do pojemników, zabawy klockami;
– ćwiczenia koordynacji i równowagi: chodzenie po śladzie, zabawy piłką, wspinanie się na poduszki i krzesełka, turlanie, samodzielne jedzenie czy sprzątanie zabawek;
– zabawy ruchowe na świeżym powietrzu: bieganie, skakanie, tor przeszkód, wspinanie się, kopanie w piaskownicy, zabawy na nierównych powierzchniach.

Standard 10: Zapewnienie dzieciom warunków do twórczej ekspresji i kontaktu ze sztuką

Twórcza ekspresja

(Standard 10.1 – W planie opiekuńczo-wychowawczo-edukacyjnym instytucji opieki są spisane wskazówki metodyczne dla personelu oraz niezbędne warunki umożliwiające dzieciom: 1 | działania twórcze; 2 | dostęp do wytworów kultury)

(Standard 10.2 – W planie opiekuńczo-wychowawczo-edukacyjnym instytucji opieki zostały zawarte działania personelu zachęcające dzieci do: 1 | wyrażania twórczej ekspresji w różnych formach; 2 | wyrażania twórczej ekspresji przez umożliwienie dzieciom wykorzystywania różnorodnych materiałów; 3 | poznawania różnych wytworów kultury)

Twórczość dziecka nie polega na wypełnianiu kolorowanek – to proces odkrywania siebie i świata. Dzieci mają stały dostęp do materiałów plastycznych i przestrzeni, w której mogą swobodnie eksperymentować.

W codziennej pracy personel wspiera dzieci w ich pomysłach, nie ocenia efektów, ale towarzyszy w procesie twórczym, dając pozytywne informacje zwrotne. Dzieci mają dostęp do różnorodnych materiałów – farb, kredek, papieru, ciastoliny, elementów naturalnych czy dźwiękowych – i same decydują, w jaki sposób z nich skorzystać. Ważne jest, by działania nie były szablonowe, lecz otwarte, oparte na indywidualnych pomysłach dziecka. Twórczość powinna być spontaniczna i obecna w ciągu całego dnia, a nie jedynie w wyznaczonych godzinach zajęć.

W Planie OWE można opisać działania sprzyjające rozwojowi ekspresji twórczej, takie jak zabawy w orkiestrę, malowanie farbami na dużych płaszczyznach, lepienie z ciastoliny, śpiewanie i taniec, budowanie z klocków czy tworzenie własnych instrumentów. Warto także uwzględnić pomysły na kontakt dzieci z kulturą – mini-teatrzyki, muzykę klasyczną, wystawy prac, koncerty na żywo czy wspólne słuchanie poezji dla najmłodszych.

Standard 11: Praca na podstawie Planu opiekuńczo-wychowawczo-edukacyjnego

(Standard 11.1 – Personel pracuje z dziećmi, realizując plan opiekuńczo-wychowawczo-edukacyjny)

(Standard 11.2 – Plan opiekuńczo-wychowawczo-edukacyjny jest rokrocznie analizowany i dostosowywany do możliwości instytucji opieki oraz potrzeb dzieci, które do niej aktualnie uczęszczają)

Plan opiekuńczo-wychowawczo-edukacyjny (OWE) jest dokumentem żywym – jego wartość wynika z codziennego zastosowania w pracy z dziećmi, a nie z samego zapisu. Dlatego kluczowe znaczenie ma systematyczne dokumentowanie jego realizacji, analiza skuteczności działań oraz wprowadzanie modyfikacji odpowiadających aktualnym potrzebom dzieci i instytucji.

Przepisy nie określają szczegółowego sposobu dokumentowania realizacji Planu OWE. Każda instytucja może więc wypracować własny, prosty i praktyczny system – taki, który realnie wspiera pracę personelu, a nie stanowi dodatkowego obciążenia. Może to być np. krótka karta obserwacji, notatnik refleksji nauczyciela, arkusz podsumowujący realizację celów lub wpisy w elektronicznym dzienniku.

Od stycznia 2026 r. instytucje opieki mogą samodzielnie określać, w którym miesiącu kończy się ich rok pracy, a tym samym – kiedy przeprowadzana jest analiza i aktualizacja Planu OWE. Może to być np. czerwiec, lipiec, sierpień lub grudzień – w zależności od organizacji placówki.

Po zakończeniu każdego roku pracy należy dokonać podsumowania realizacji Planu OWE, które obejmuje:

• ocenę stopnia realizacji celów opiekuńczych, wychowawczych i edukacyjnych,
• analizę pracy personelu (w odniesieniu do obszaru „praca personelu”),
• podsumowanie opinii i informacji zwrotnych od rodziców (z obszaru „współpraca
  z rodzicami”).

W Planie OWE można zapisać krótkie formy dokumentowania realizacji: tygodniowe notatki refleksyjne, checklisty zgodności ze standardami, krótkie raporty z obserwacji lub rozmów z rodzicami.

‍